ผลการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน (Project-based Learning: PjBL) ในระบบอีเลิร์นนิ่ง

 ด้วยสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อโรคไวรัส COVID-19 ตั้งแต่ต้นปี พ.ศ. 2563 เป็นต้นมา ทำให้มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา รวมทั้งมหาวิทยาลัยอื่น ๆ จำเป็นต้องปรับตัวรูปแบบการจัดการเรียนการสอนเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อโรคไวรัส COVID-19  มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา มีนโยบายโดยกำหนดรูปแบบและวิธีการสอน และการจัดการเรียนรู้ ที่จะต้องลดเวลาที่จะพบกันในชั้นเรียนปกติระหว่างอาจารย์ผู้สอนและนักศึกษาให้มากที่สุด โดยเลือกรูปแบบการจัดการเรียนรู้ออนไลน์ที่มหาวิทยาลัยมีสนับสนุนให้อาจารย์อยู่แล้ว ได้แก่ระบบอีเลิร์นนิ่ง หรือ ระบบ YRU e-Learning ซึ่งนับเป็นข้อดีที่ ไม่ต้องเริ่มพัฒนารูปแบบการเรียนรู้แบบออนไลน์ใหม่ ถือวิกฤตเป็นโอกาสที่จะพัฒนาระบบการเรียนการสอนของมหาวิทยาลัยไปสู่การจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ หรือแบบผสมผสาน (Blended Learning: BL) ระหว่างชั้นเรียนปกติ กับ ชั้นเรียนออนไลน์ต่อไป 

      โดยทั่วไป มหาวิทยาลัยมักจะเลือกระบบอีเลิร์นนิ่งให้เป็นรูปแบบ (Platform) ใช้เป็นเครื่องมือหลักในการจัดการเรียนรู้ร่วมกันทั้งมหาวิทยาลัย โดยมหาวิทยาลัยราชภัฏยะลากำหนดกลยุทธ์ คือกำหนดให้อาจารย์ผู้สอนทุกคนจัดการเรียนรู้ในระบบอีเลิร์นนิ่งที่มหาวิทยาลัยกำหนดไว้ ที่เว็บไซต์ http://elearning.yru.ac.th ซึ่งบริหารจัดการด้วยซอฟต์แวร์ Moodle LMS นำมาปรับประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับบริบทของมหาวิทยาลัย มุ่งให้อาจารย์ผู้สอนสามารถบริหารจัดการรายวิชาของตนเอง จัดกิจกรรมการเรียนรู้ในระบบได้ด้วยตนเอง โดยการฝึกอบรมทางออนไลน์ให้อาจารย์ผู้สอนอย่างต่อเนื่อง โดยกำหนดให้ผลการสอนในระบบอีเลิร์นนิ่ง มีสัดส่วนประเมินผลการปฏิบัติงานจากผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนผ่านระบบอีเลิร์นนิ่ง ร้อยละ 25 โดยผู้สอนสามารถเลือกรูปแบบผสมผสาน (Blended Learning) อื่น ๆ ร่วมด้วย ทั้งเลือกเครื่องมือหรือรูปแบบ (Platform) อื่น ๆ ร่วมสนับสนุนการจัดการเรียนรู้ได้อีกด้วย แต่ยังคงต้องรายงานคะแนน (Greding Report) ผ่านทางระบบอีเลิร์นนิ่ง เพื่อเป็นหลักฐานยืนยันความสำเร็จ

     สำหรับรายวิชา ระบบการจัดการเรียนรู้ออนไลน์ (Online Learning Management System: OLMS) หลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต (ค.บ.) สาขาคอมพิวเตอร์ ศึกษา (http://sceince.yru.ac.th/computer) สังกัด คณะวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและการเกษตร
ผู้สอนได้นำกลยุทธ์การจัดการเรียนรู้แบบ โครงงานเป็นฐาน (Project-based Learning: PjBL) มาเป็นแนวทาง จัดการเรียนรู้ร่วมกับระบบอีเลิร์นนิ่งที่มีข้อดี ได้แก่ เรียนรู้ได้ตลอดเวลา ทุกหนทุกแห่ง มีเครื่องมือสนับสนุนออนไลน์หลากหลาย สอดคล้องกับทักษะของนักศึกษาที่เป็นคนในยุค Gen Z ทั้งนี้ เพื่อแก้ปัญหาการจัดการเรียนรู้ในชั้นเรียนปกติ ลดเวลาการพบกันระหว่างผู้สอนและผู้เรียน เสริมสร้างทักษะในศตวรรษที่ 21 ให้แก่ผู้เรียน ซึ่ง PjBL ซึ่งมีข้อดี (พิมพลักษณ์ โมรา. 2561, น. 47) หลายประการ ได้แก่  
     1. เป็นการเรียนรู้ร่วมกันระหว่างผู้สอนและผู้เรียน สามารถช่วยฝึกทักษะผู้เรียนด้านสัมพันธภาพระหว่างบุคคล และแก้ปัญหาความขัดแย้ง
    2. เสริมสร้างทักษะการอภิปราย การวิเคราะห์ การวิพากษ์ วิจารณ์เพื่อนำไปสู่การ
ตัดสินใจของผู้เรียน
    3. พัฒนาทักษะการติดต่อสื่อสารระหว่างบุคคลที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งการติดต่อสื่อสารในระหว่างการลงมือปฏิบัติในโครงงาน
    4. ผู้เรียนฝึกทักษะการบริหารจัดการเวลา และควบคุมการทำงานด้วยตนเอง
    5. เป็นการเตรียมผู้เรียนที่จะออกไปทำงานร่วมกับผู้อื่น ทั้งทักษะการควบคุมจิตใจควบคุมตนเอง และทักษะกระบวนการกลุ่ม
    6. ช่วยให้ผู้เรียนมีความรู้มากขึ้น มีมุมมองที่หลากหลาย ซึ่งจะนำไปสู่ความสามารถทางสติปัญญา การรับรู้ การเข้าใจ การจดจำ และความสามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ดี
    7. เพิ่มความสามารถในการเข้าใจสิ่งต่าง ๆ ได้ดีขึ้น นำไปสู่ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ และทักษะการสื่อสาร
   8. ช่วยพัฒนาทักษะการทำงานเป็นทีม จากการเรียนรู้จากประสบการณ์ทำงานจริง
   9. ช่วยให้เกิดการเรียนรู้แบบร่วมมือในกลุ่มของผู้เรียน ผู้เรียนแต่ละคนได้แลกเปลี่ยนกันด้วยกระบวนการกลุ่ม สามารถเลือกสิ่งที่ตนเองสนใจและถนัด

    ทั้งนี้ ผู้สอนได้นำขั้นตอนของการทำโครงงาน 8 ขั้นตอน ได้แก่   1) การเตรียมความพร้อม 2) การเลือกและกำหนดหัวข้อ 3) การศึกษาค้นคว้า 4) การเขียนเค้าโครงของโครงงาน 5) การปฏิบัติโครงงาน 6) การเขียนรายงาน 7) การนำเสนอโครงงาน และ 8) การประเมินผลโครงงาน  มาเป็นแนวทางการศึกษา 

    โดยได้กำหนดเป็นหัวข้อวิจัย เรื่อง ผลการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานในระบบอีเลิร์นนิ่ง รายวิชาระบบการจัดการเรียนรู้ออนไลน์ เรื่อง การพัฒนาบทเรียนอีเลิร์นนิ่ง ผลการวิจัยพัฒนาการเรียนรู้ในรายวิชาดังกล่าว จะได้นำเสนอในโอกาสต่อไป